دندان قروچه کودکان در خواب یک عارضه نسبت شایع در سنین قبل از مدرسه است که ممکن است در برخی کودکان بیشتر طول بکشد. دندان قروچه حالت‌های مختلفی دارد که ممکن است شامل قفل شدن دندان‌ها، کشیدن شدن دندان‌ها روی هم در حالت خواب، استرس و بیداری باشد. معمولا کودکان بیشتر در هنگام خواب دندان قروچه می‌کنند که ممکن است پدر و مادر را نسبت به سلامت دندان‌ها و فک نگران کند. در ادامه بیشتر با دلایل، ویژگی‌ها، علائم و روش‌های درمان این اختلال آشنا می‌شویم.
دندان قروچه کودکان در خواب
دندان قروچه در خواب که با نام بروکسیزم شناخته می‌شود یک عارضه شایع در میان کودکان است. معمولا دندان قروچه کودکان در زمان رویش و رشد دندان‌های شیری آغاز می‌شود اما گاهی با رشد دندان‌های دائمی نیز امکانپذیر است. این عارضه اغلب کوتاه مدت است و تا قبل از سن مدرسه خود به خود درمان می‌شود. گاهی دندان قروچه شدید می‌شود و می‌تواند عوارض بیشتری مثل ساییدگی دندان‌ها ایجاد کند. همچنین اگر این عارضه به خوبی درمان نشود، ممکن است تا سنین نوجوانی و حتی بزرگسالی نیز فرد را درگیر کند.
دندان قروچه کودکان در خواب اغلب با شدت زیاد و صدای بلند همراه است که والدین را نگران می‌کند. البته دندان قروچه آرام نیز باید بررسی شده و در صورت امکان بهبود یابد. دندان قروچه کودکان ممکن است دلایل مختلفی داشته باشد که در ادامه به آنها می‌پردازیم.
بیشتر بخوانید: درمان خواب سنگین
علت دندان قروچه کودکان در خواب
در بسیاری از موارد تشخیص علت دندان قروچه کودکان در خواب دشوار است و حتی ممکن است علت مشخصی نداشته باشد. معمولا رشد دندان‌ها و برخورد آنها به یکدیگر در حالت خواب باعث دندان قروچه می‌شود. از مهم‌ترین دلایل دندان قروچه کودکان در خواب می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
استرس و اضطراب
نباید فکر کنید که استرس و اضطراب فقط برای بزرگسالان یا کودکانی است که تا حدی رشد کرده‌اند. کودکان در سنین پایین نیز می‌توانند استرس را تجربه کنند که باعث دندان قروچه می‌شود. دندان قروچه کودکان در خواب ممکن است به علت استرس‌هایی باشد که در طول روز تجربه کرده و شب با آنها خوابیده‌‌اند. بنابراین کاهش استرس یکی از اصلی‌ترین درمان‌های دندان قروچه هم در کودکان و هم در بزرگسالان است.
عدم هماهنگی دندان‌ها یا مال اکلوژن
زمانی که رشد دندان‌های شیری و دائمی کودک غیر عادی است، باعث عدم هماهنگی و ناترازی دندان‌های فک بالا و پایین می‌شود. این مشکل به صورت ناخودآگاه دندان قروچه ایجاد می‌کند.
بیشتر بخوانید: نحوه صحیح خوابیدن
پاسخ به درد
گاهی ممکن است کودکانی که حین خواب درد گوش یا شکم دارند دردشان را با دندان قروچه شبانه تسکین دهند. دندان قروچه کودکان در خواب اگر به علت درد باشد، با برطرف شدن درد بهبود می‌یابد.
بیش فعالی
بر اساس شواهد موجود کودکانی که مبتلا به بیش فعالی یا ADHD هستند بیشتر دچار دندان قروچه در خواب می‌شوند.علاوه بر این ممکن است دندان قروچه با سایر اختلالات خواب مثل مشکل در به خواب رفتن، بیدار شدن یا فعالیت حین خواب همراه شود.
شرایط پزشکی کودک
برخی بیماری‌ها و شرایط پزشکی ممکن است باعث دندان قروچه کودکان در خواب شود. عواملی مثل فلج مغزی، رفلاکس معده، تشنج، آپنه خواب و … باعث دندان قروچه شوند. البته این بیماری‌ها علائم دیگری نیز دارند و باید توسط پزشک بررسی شوند.
بیشتر بخوانید: تعریق شبانه کودکان
علائم دندان قروچه کودکان در خواب
بسیاری از والدین سوال می‌کنند که چگونه دندان قروچه کودکان در خواب را تشخیص دهیم؟ به منظور تشخیص دندان قروچه می‌بایست علائم آن را در زمان مناسب تشخیص دهید. شایع‌ترین علائم دندان قروچه کودکان در خواب شامل:
· حساسیت و درد هنگام جویدن غذا که ناشی از ایجاد فشار به دندان‌هاست
· شکایت از فشار دندان‌های فک بالا و پایین توسط کودک
· شنیدن صدای کشیده شدن دندان‌های کودک روی یک دیگر در هنگام خواب
· مشاهده ساییدگی و پارگی غیر معمول روی دندان و لثه کودک
· حرکت عضلات فک هنگام خواب
در صورت مشاهده این علائم لازم است درمان فوری صورت بگیرد تا از بروز عوارض بیشتر جلوگیری کرد.
روش‌های درمان دندان قروچه کودکان در خواب
به منظور درمان دندان قروچه کودکان در خواب می‌بایست علت اصلی آن را تشخیص دهید و برطرف کنید. برای درمان دندان قروچه لازم است به دندانپزشک مراجعه کنید. برخی از رایج‌ترین روش‌های درمان دندان قروچه کودکان در خواب عبارتند از:
نایت گارد
نایت گارد یک محافظ ژله‌ای شبیه به نگهدارنده است که معمولا فقط روی دندان‌های بالایی استفاده می‌شود. نایت گارد از ایجاد فشار و سایش دندان‌ها روی یکدیگر جلوگیری می‌کند. در صورتی که بتوانیم با نایت گارد صرفا تماس دندان‌ها با یکدیگر را کاهش دهیم، می‌توانیم آن را کنترل کنیم. این روش از بروز عوارض در پی دندان قروچه جلوگیری می‌کند.
کاهش اضطراب
شما می‌توانید با کاهش اضطراب و استرس کودک به درمان دندان قروچه کمک کنید. استفاده از یک برنامه منظم و آرامبخش برای خواب در کاهش استرس موثر است. همچنین توصیه می‌شود یک اتاق راحت، گرم و تاریک را برای خواب انتخاب کنید. روش‌هایی مثل خواندن کتاب، موسیقی آرامش بخش و اجتناب از مصرف کافئین در کاهش استرس موثر است.
ارتودنسی
زمانی که دندان قروچه کودکان در خواب ناشی از ناترازی دندان‌هاست، استفاده از ارتودنسی به درمان آن کمک می‌کند. ارتودنسی با هماهنگی و تراز کردن دندان‌ها از دندان قروچه جلوگیری کرده و از شما در برابر آسیب محافظت می‌کند.
مراجعه به متخصص خواب نیز یکی از روش‌های درمانی برای دندان قروچه کودکان در خواب است.
نتیجه‌گیری
گاهی ممکن است شما از دندان قروچه کودکان در خواب اطلاع نداشته باشید و به آن توجه نکنید. شما باید مراقب دندان قروچه کودک و علائم آن باشید تا بتوانید سریع‌تر اقدام لازم را انجام دهید.