تپش قلب در خواب یک پدیده معمول است که ممکن است بسیاری از افراد آن را تجربه کند. این تپشها در گاهی مواقع کاملا موقتی و بیخطر بوده و خیلی زود رفع میشوند. در برخی موارد نیز نشانهای از مشکلات جدی قلبی یا اختلالات خواب هستند و باید جدی گرفته شوند. در این مقاله، به بررسی دلایل تپش قلب در خواب، تأثیر آن بر سلامتی و روشهای درمان این مشکل خواهیم پرداخت.

دلایل تپش قلب در خواب
برای عارضهای مثل تپش قلب، تاکنون پزشکان دلایل متعددی را بیان کردهاند که از مهمترین آنها نیز میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
● استرس و نگرانی
احساساتی مثل استرس و نگرانی میتواند عاملی برای تپش قلب در خواب باشد. زمانی که ذهن شما در حال استراحت نیست و به فکرهای ناخوشایند فکر میکند، سیستم عصبی فعال میشود و میتواند منجر به افزایش ضربان قلب شود.
● مصرف مواد محرک
مصرف مواد محرک مانند قهوه یا سیگار قبل از خواب، باعث تحریک سیستم قلبی-عروقی شود و باعث تپش قلب در خواب میگردد.
● بیماریهای قلبی
بعضی از بیماریهای قلبی مانند فیبریلاسیون دهلیزی یا اختلالات در ریتم قلبی منجر به تپش قلب در خواب میشوند.
● فعالیت بدنی زیاد
از دیگر دلایلی که برای بروز عارضهای مثل تپش قلب در خواب ذکر شده، میتوان به فعالیت بدنی زیاد اشاره کرد. انجام فعالیت بدنی سنگین یا ورزشهای سنگین قبل از خواب باعث افزایش ضربان قلب در طول شب میشود.
● خواب ناکافی
کمبود خواب نیز یکی دیگر از دلایل افزایش استرس و تنش است و احتمال بروز عارضههایی مثل تپش قلب در خواب را به صورت قابل ملاحظهای تشدید میکند.
بیشتر بخوانید: آیا آپنه خواب خطرناک است؟
● بیماریهای قلبی-عروقی
بیماریهایی مانند فیبریلاسیون دهلیزی، تضخم قلب، یا بلوغ نارسایی قلبی منجر به ناهنجاریهای ریتمی در قلب میشوند و فرد را دچار استرس و اضطراب میکنند.
● دیستاکسیکیشن (سمزدایی)
دیستاکسیکیشن یا تخلیه سموم از بدن نیز به عنوان عاملی برای تپش قلب در خواب به شمار میرود. این موضوع معمولاً در افرادی که مواد مخدر یا الکل مصرف کردهاند، رخ میدهد.
● اختلالات هورمونی
تغییرات هورمونی مانند کاهش هورمون تیروئید به تنظیم نامناسب فعالیت قلبی منجر میشود و تپش قلب در خواب را در پی خواهد داشت.
● مصرف داروها
مصرف بعضی داروها مانند آنتیدپرسانتها، مواد محرک، یا داروهای فشار خون بر فعالیت قلبی تاثیر میگذارند و تپش قلب در خواب را افزایش میدهند.
بیشتر بخوانید: بهترین دکتر آپنه خواب

روشهای درمان تپش قلب در خواب
از آن جایی که تپش قلب در خواب، یک عارضه رایج است و افراد زیادی با آن دست و پنجه نرم میکنند، روشهای درمان آن از اهمیت ویژهای برخوردارند و حتما باید مورد توجه قرار بگیرند. از مهمترین این روشها نیز میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
● مدیریت استرس و نگرانی
استرس و نگرانی به عنوان عوامل محرکی برای تپش قلب در خواب عمل میکنند. به طور کلی، تمرینهای تنفس عمیق، مدیتیشن، یوگا و تکنیکهای آرامش بخش، به کاهش استرس و نگرانی کمک میکنند و تپش قلب در خواب را به صورت معجزهآسایی کاهش میدهند.
● کاهش مصرف مواد محرک
مصرف موادی مانند قهوه، نیکوتین (موجود در سیگار) و الکل به تحریک سیستم قلبی-عروقی و افزایش ضربان قلب منجر خواهند شد. کاهش یا ترک مصرف این مواد فعالیت قلبی را تنظیم میکند و سلامتی فرد را به او باز میگرداند.
بیشتر بخوانید: تاثیر کافئین بر خواب
● مصرف داروها
در مواردی که تپش قلب در خواب به عواملی مانند بیماریهای قلبی، اختلالات هورمونی یا دیگر مشکلات سلامت مرتبط باشد، پزشک ممکن است داروهایی را تجویز کند. این داروها شامل بتابلاکرها، ضد اضطرابها، یا دیگر داروهای کنترل ضربان قلب میشوند.
●درمان بیماریهای اساسی
در صورتی که تپش قلب در خواب ناشی از بیماریهایی مانند فیبریلاسیون دهلیزی، تضخم قلب یا نارسایی قلبی باشد، درمان اصلی این بیماریها بهبود تپش قلب در خواب را به همراه خواهد داشت.
●بهبود کیفیت خواب
یکی از بهترین راهکارهایی که برای کاهش تپش قلب وجود دارد، تنظیم ساعت خواب است. بدون شک داشتن خواب عمیق و با کیفیت، ضربان قلب شما را تنظیم میکند.
●مشاوره و پیگیری پزشکی
در مواردی که تپش قلب در خواب مداوم یا شدید باشد، مشاوره پزشکی الزامی است. پزشک ممکن است تستهایی از جمله الکتروکاردیوگرافی (ECG)، مانیتورینگ قلبی یا سایر آزمایشات تشخیصی را تجویز کند تا علت دقیق تپش قلب در خواب مشخص شود و درمان مناسبی ارائه شود.
● تغییرات در رژیم غذایی و سبک زندگی
اصلاح رژیم غذایی و ایجاد عادات سالم مانند ورزش منظم، کاهش مصرف نمک و مواد شیرین، مصرف میوهها و سبزیجات، و رعایت وزن مناسب به کاهش تپش قلب در خواب کمک خواهد کرد.
● تکنیکهای مدیریت استرس
استفاده از تکنیکهای مدیریت استرس مانند مدیتیشن، یوگا، تمرین تنفس عمیق، و روشهای رواندرمانی به کاهش استرس و اضطراب و در نتیجه، به کاهش تپش قلب در خواب کمک میکند.
● ترکیب درمانها
در برخی موارد، ترکیب چند روش درمانی، بهبود بخشی موثرتری را به همراه خواهد داشت. به عنوان مثال، مصرف داروهای تجویز شده توسط پزشک در کنار تغییرات در سبک زندگی و مدیریت استرس.
● تراپی رفتاری شناختی (CBT)
تراپی رفتاری شناختی (CBT) یک روش موثر برای مدیریت استرس، اضطراب و افکار منفی است که به کاهش تپش قلب در خواب کمک میکند.
● تکنیکهای آرامش بخش
تکنیکهای آرامش بخش مانند ماساژ، انجام تمرینات آرامشبخش مانند موسیقی آرامش بخش یا حتی حمام گرم قبل از خواب میتواند به کاهش تنش و تپش قلب در خواب کمک کند.
● مشاوره روانشناختی
در صورتی که تپش قلب در خواب با اضطراب یا دیگر مشکلات روانی همراه باشد، مشاوره روانشناختی به شما کمک میکند تا با مشکلات روانی آشنا شده و راهحلهایی برای مدیریت آنها پیدا کنید.
همچنین، در برخی موارد، انجام تستهای تشخیصی دقیق توسط یک پزشک متخصص به شناسایی عوامل مرتبط با تپش قلب در خواب کمک میکند و درمان مناسبی را تعیین خواهد کرد.

نتیجهگیری
تپش قلب در خواب ممکن است از دلایل بیخطر مانند استرس یا مصرف مواد محرک باشد، اما در بعضی موارد ممکن است نشانهای از مشکلات قلبی یا اختلالات خواب باشد. رعایت سبک زندگی سالم، کنترل استرس و نگرانی، و مشاوره پزشکی در صورت لزوم به کاهش این مشکلات کمک خواهد کرد. با این حال، هرگز نباید از این موضوع چشمپوشی کرد و از تاخیر در معاینه توسط پزشک صرف نظر کرد.