هزینه تست خواب بسته به عوامل مانند نوع تست خواب، مرکز آزمایش، تخصص و صلاحیت پزشک، مدت زمان تست خواب، روش های تشخیصی اضافی و… متفاوت است. در این مقاله، به عوامل کلیدی که بر هزینه تست خواب تاثیر میگذارند، میپردازیم.

هزینه تست خواب
هزینه تست خواب به سطح تست مورد انجام، مشاوره و ارزیابی پیش آزمون، نوع تست خواب،کلینیک یا مرکز انجام تست خواب و… بستگی دارد.
سطح 1 تست خواب
تست خواب سطح 1 که در یک مرکز یا کلینیک تخصصی تست خواب انجام میشود، جامعترین ارزیابی خواب را ارائه میدهد. این تست زیر نظر یک متخصص خواب، جنبههای مختلف خواب فرد را ارزیابی میکند و اطلاعات ارزشمندی را ارائه میدهد. این شامل نظارت بر الگوهای تنفس، خروپف، سطح اکسیژن خون، جریان هوا از طریق بینی و دهان، حرکات قفسه سینه و شکم، فعالیت عضلات، حرکات اعضای بدن، وضعیت بدن، امواج مغزی، عمق خواب، خواب دیدن، اختلالات رفتاری خواب و حرکات غیر طبیعی است.
تست خواب سطح 1 اطلاعات دقیقی در مورد وضعیت خواب فرد ارائه میدهد و پزشکان متخصص را قادر میسازد تا نزدیک به 80 نوع اختلال خواب را شناسایی و درمان کنند. با توجه به دادههای جمعآوریشده و تفسیر زمانبر، قیمت این سطح از تست خواب به طور کلی در مقایسه با سایر سطوح بالاتر است.
بیشتر بخوانید: تست خواب
سطح 2 تست خواب
تست خواب سطح 2، که میتواند در خانه یا در کلینیک خواب انجام شود، نیازی به حضور تکنسین خواب ندارد. این نوع از آزمون از بسیاری جهات شبیه تست سطح 1 است، اما شامل ثبت و ارزیابی اختلالات رفتاری در طول خواب نمی شود. این سطح از تست خواب گزینهای در دسترس و مقرون به صرفه تر برای ارزیابی سلامت خواب است.

سطح 3 تست خواب
تست خواب سطح 3 یک گزینه مقرون به صرفه است که در درجه اول بر ارزیابی تنفس فرد در طول خواب تمرکز دارد. این آزمایش حداقل سه کانال داده مانند سطح اکسیژن خون، جریان هوا و تلاش تنفسی را ثبت میکند و برای تشخیص اختلالات تنفسی در خواب مانند آپنه خواب کاربرد دارد. برخلاف تستهای سطح 1 و سطح 2، تستهای خواب سطح 3 مدت خواب، تعداد برانگیختگیها، مراحل خواب (از جمله عمق خواب و خواب REM) را اندازهگیری نمیکند یا اختلالات خواب غیر تنفسی را تشخیص نمیدهند. تست های سطح 3 اطلاعات ضروری را به طور خاص مربوط به الگوهای تنفس در طول خواب ارائه می دهند و آنها را به ابزاری مفید در تشخیص و مدیریت شرایط تنفسی اختلال خواب تبدیل میکنند.
مشاوره و ارزیابی پیش آزمون
قبل از انجام تست خواب، معمول است که یک مشاوره پیش از آزمون انجام میشود. این مشاوره به ارزیابی علائم فرد، سابقه پزشکی و عوامل خطر احتمالی اختلالات خواب کمک میکند.
بیشتر بخوانید: خواب آلودگی زیاد
نوع تست خواب
نوع تست خواب نقش مهمی در تعیین هزینه آن دارد. انواع مختلفی از تستهای خواب از جمله پلی سومنوگرافی در آزمایشگاه (PSG)، تست آپنه خواب خانگی (HSAT)، تست تاخیر خواب چندگانه (MSLT) و تست حفظ بیداری (MWT) وجود دارند. هر کگدام از این موارد نیاز به تجهیزات و دستگاههای نظارتی متفاوتی دارند که میتواند بر هزینه کلی تاثیر بگذارد.
کلینیک یا مرکز انجام تست خواب
مکان و شهرت کلینیک یا مرکز انجام تست خواب میتواند بر هزینه تست خواب موثر باشد. مراکزی که مجهز به فناوری پیشرفته، امکانات رفاهی راحت هستند، هزینههای بیشتری را برای انجام تست دریافت میکنند. دلایلی که میتواند به افزایش هزینه تست خواب در این مراکز منجر شود عبارتند از:
- فناوری پیشرفته: مراکزی که از تجهیزات و فناوری پیشرفته برای انجام تست خواب استفاده میکنند، هزینههای بیشتری را نیز دریافت میکنند. این تجهیزات معمولا گرانقیمت هستند و نیاز به نگهداری و تعمیرات منظم دارند.
- امکانات رفاهی: مراکزی که امکانات رفاهی راحت برای بیماران فراهم میکنند، هزینههای بیشتری را دریافت میکنند. این امکانات به بیماران امکان میدهد تجربه بهتری در طول زمان تست خواب داشته باشند.

مدت زمان تست
مدت زمان تست خواب میتواند بر هزینه انجام آن تاثیرگذار باشد. انواع مختلف تستهای خواب نیاز به مدت زمان متفاوتی دارند و این به دلیل نوع آزمون و مقاصد تست است. معمولا در آزمایش پلیسومنوگرافی (Polysomnography)، که یکی از رایجترین آزمایشهای مربوط به خواب است، بیمار نیاز به اقامت یک شب در کلینیک دارد. این آزمایش شامل ثبت فعالیتهای مغزی، فعالیت عضلات، نشانگرهای تنفسی و سایر پارامترهای خواب است. این آزمون طولانیتر و پیچیده است و به همین دلیل هزینههای بیشتری نسبت به آزمایشهای دیگر دارد.
اما آزمونهایی مانند MSLT و MWT ممکن است به جلسات روزانه نیاز داشته باشند MSLT برای اندازهگیری مدت زمانی که فرد به خواب میرود و MWT برای اندازهگیری قدرت بیداری در طول روز استفاده میشود. این آزمونها معمولا در طول روز برگزار میشوند و نیاز به بستری در کلینیک ندارند، اما نیاز به چندین جلسه در روز دارند. به دلیل نیاز به نظارت و ثبت دادهها در طول روز، هزینه این آزمونها بیشتر از آزمون پلیسومنوگرافی است.
بنابراین، مدت زمان آزمایش خواب میتواند به دلیل افزایش زمان و منابع نظارت، هزینه آزمایش را تحت تاثیر قرار دهد. قبل از انجام هر آزمایش، بهتر است با پزشک خود در مورد مدت زمان و هزینه مورد انتظار هر آزمون صحبت کنید.
بیشتر بخوانید: علت خواب آلودگی بعد از غذا
روشهای تشخیصی اضافی
در برخی موارد، نیاز به انجام اقدامات تشخیصی اضافی در کنار تست خواب برای ارزیابی جامع اختلالات خواب خاص نیاز است. این روشها شامل آزمایشهای تاخیر خواب چندگانه، الکتروانسفالوگرام (EEG)، نوار قلب (ECG) یا سایر آزمایشهای تخصصی باشد. انجام این روشهای اضافی در هزینه کلی تست خواب موثر است.
بیمه
میزان پوشش بیمه میتواند بر کاهش هزینههای تست خواب تاثیر بگذارد. طرحهای بیمه مختلف دارای سیاستهای پوشش متفاوتی برای تستهای خواب هستند. آگاهی در مورد شرایط بیمهنامه برای تعیین مقداری که باید پرداخت کنید، مهم است. برخی از طرحهای بیمه بخشی از هزینه تست خواب را پوشش میدهند.

نتیجهگیری
هزینه تست خواب به عوامل مختلفی از جمله نوع آزمایش، مرکز آزمایش، تخصص، مدت زمان آزمایش، روش های تشخیصی اضافی، پوشش بیمه و… بستگی دارد.