علت سنگینی و خستگی چشم میتواند برای هر فرد متفاوت باشد. به عنوان مثال استفاده بیش از حد از رایانه و یا دستگاههای دیجیتال متنوع یکی از رایجترین دلایل سنگینی و خستگی چشم به شمار میرود؛ امروزه این دلیل به نام سندرم بینایی کامپیوتری و یا فشار چشم دیجیتال نیز شناخته شده است. البته علت سنگینی و خستگی چشم میتواند دلایل دیگری نیز داشته باشد.
خیره شدن بیش از حد در یک محیط کم نور و تاریک، رانندگی طولانی مدت، خواندن برای مدت زمان طولانی، استرس و یا خستگی، قرار گرفتن در معرض تهویه بخاری و یا فن، داشتن چشم خشک و…. از دلایل رایج بروز این عارضه در افراد به شمار میروند. ممکن است برای شما این سؤالات متنوعی در خصوص علت سنگینی و خستگی چشم در ذهن شما بروز پیدا کند. در ادامه قصد داریم تمامی سؤالاتی که شما در سر دارید را پاسخ دهیم.

علت سنگینی و خستگی چشم
در صورتی که علت سنگینی و خستگی چشم به سبک زندگی فرد، کار روزانه وی ارتباط داشته باشد جای نگرانی نیست زیرا این امر یک مسئله کاملاً طبیعی میباشد و تنها متقاضی نیاز به استراحت و زمان دارد. این در حالی است که در برخی از موارد دلیل بروز این عارضه میتواند به دلیل بیماریهای خاص در بدن باشد. در چنین موارد بهتر است شما با علت سنگینی و خستگی چشم آشنایی داشته باشید. دلایل بروز این عارضه عبارتاند از:
· استراحت نداشتن چشم
افرادی اعم از دانشجویان و یا دانش آموزان و دیگر افرادی که نیاز به مطالعه طولانی مدت دارند و نمیتوانند به چشمان خود در این میان استراحت دهند معمولاً با سنگینی و خستگی چشم روبهرو میشوند.
· خیره شدن و کاهش تعداد پلک زدن
از دیگر علت سنگینی و خستگی چشم میتوان به خیره شدن به موبایل، تلویزیون و یا صفحه مانیتور اشاره کرد. به این نکته توجه داشته باشید فرد با خیره شدن باعث کاهش تعداد پلک زدن میشود. این در حالی است که اگر تعداد پلکها از 12 الی 18 بار بر دقیقه کمتر باشد چشمان فرد دچار بروز این عارضه میشوند. لازم به ذکر است رانندگی طولانی مدت و بدون استراحت و خیره شدن به سطح جاده نیز از دیگر دلایلی به شمار میرود که باعث بروز خستگی چشم میشود.
بیشتر بخوانید: حملات پانیک شبانه
· استرس
به این نکته توجه داشته باشید علت سنگینی و خستگی چشم تنها میتواند یک عامل داشته باشد. استرس و اضطراب در طول روز به خصوص در محیط کار و یا خانه میتواند به خودی خود نیز باعث بروز این عارضه شود.
· نور محیط
قرار گرفتن در طولانی مدت در نور بسیار زیاد و یا در معرض آفتاب میتواند باعث بروز خستگی چشمها شود. شما میتوانید با قرار گرفتن در محیطهایی که دارای نور طبیعی هستند از فشار به چشمان خود جلوگیری کنید.
از دیگر دلایلی که بروز خستگی و سنگینی چشم میشوند میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
· کمبود خواب
· کنترل میزان رطوبت محیط
· آلرژی
· ژنتیک
· کم آبی
· استفاده از لنزهای غیر استاندارد در طولانی مدت
· بیماریهای چشم
بیشتر بخوانید: تست خواب
راههای درمان سنگینی و خستگی چشم
در مواردی که علت سنگینی و خستگی چشم یک بیماری زمینهای باشد غالباً باید به سراغ درمانهای پزشکی بروید. به این نکته توجه داشته باشید تنها در صورتی که درمانهای خانگی و یا ورزشهای چشم توانایی درمان خستگی و سنگینی چشمها را نداشته باشد پزشک به سراغ گزینههای دیگر میرود. رایجترین روشهای درمان این عارضه عبارتاند از:
· استفاده از عینک
· استفاده از لنزهای تماسی
· جراحی رفع عیوب
· استفاده از قطرههای چشم
راههای جلوگیری از سنگینی و خستگی چشم
راههای بسیار سادهای وجود دارد که میتواند از بروز سنگینی و خستگی چشم جلوگیری کند. این روشها عبارتاند از:
· در هنگام رانندگی برای جلوگیری از بروز این عارضه تنها کافی است بعد از هر 1 ساعت رانندگی آن را پارک کنید و چشم های خود را تنها برای چند دقیقه بسته نگه دارید
· در صورتی که شما باید ساعتهای طولانی مدت مطالعه داشته باشید، این ساعات طولانی را به بازههای 30 دقیقه الی 40 دقیقه تقسیم بندی کنید و در فاصله بین آنها چشمان خود را به سمت اطراف بچرخانید.
· برای جلوگیری از بروز خستگی و سنگینی چشم در هنگام کار کردن با گوشی، کامپیوتر و یا لب تاب باید حتماً در بازههای معین به چشمان خود استراحت دهید و برای مدت زمان طولانی به صفحه خیره نشوید.
· در صورتی که شما چشمان ضعیفی دارید باید از عینک استفاده کنید
· در هنگامی که شما با تمرکز در حال انجام کاری هستید، سعی کنید پلک بزنید
· بهتر است سیگار کشیدن خود را کاهش دهید و یا به صورت کامل قطع کنید، زیرا نیکوتین سیگار با وارد شدن به خون علاوه بر سلامت روانی تهدید جدی بر سلامت بدن نیز هست و همچنین سلامت چشمان فرد را نیز تحت تأثیر قرار می دهد. دود سیگار به خودی خود میتواند باعث خستگی و سنگینی چشمان شود.
بیشتر بخوانید: درمان آپنه خواب
عوارض خستگی چشم
عارضههایی که خستگی و سنگینی چشم به دنبال دارد بسیار جدی و خطرناک نیستند. تنها عارضه جدی خستگی چشمان کاهش توان فردی در انجام کارهای روزانه میباشد. برخی از اصلیترین عارضههایی که در سنگینی و خستگی چشم وجود دارد عبارتاند از:
· مشکلات شبکیه چشم
· میگرن
· حالت تهوع
· انقباض عضلات صورت
· آب مروارید
· اختلالات خواب

نتیجه گیری
خستگی و سنگینی چشم با آن که میتواند برای فرد آزاردهنده باشد؛ اما عارضه جدی به شمار نمیرود و باعث بروز مشکلات دائمی برای چشمان فرد نمیشود. شما میتوانید به راحتی با تغییر عادتهای نادرست این عارضه را برطرف کنید. در صورتی که یکی از علائم اعم از خستگی چشم و سرگیجه، دوبینی، اختلال در دید در طولانی مدت و رفع نشدن خستگی چشم را دارید بهتر است هر چه سریعتر به پزشک مراجعه کنید.
سؤالات متداول
در بسیاری از موارد فرد تنها کافی است تغییرات بسیار جزئی را در محیط و سبک زندگی خود ایجاد کند. بعد از آن آستنوپیا یا همان خستگی و سنگینی چشم به صورت خود به خود درمان میشوند. راهکارهای مختلف برای درمان خانگی میتوان به استراحت دادن به چشمها، تنظیم روشنایی محیط، کنترل مدت زمان چشم دوختن به صفحه نمایشهای مختلف، کیفیت هوای محیط، استفاده از قطره اشک مصنوعی اشاره کرد.
امروزه روشهای متنوعی برای درمان این عارضه به وجود آمده است که یکی از بهترین روشهای درمانی میتوان به استفاده از داروهای گیاهی اشاره کرد. به عنوان مثال استفاده از روغنها و ماسکهای طبیعی، روغن اسطوخودوس برای رفع خستگی چشم، توت فرنگی برای رفع خستگی چشم، مورد صحرایی برای رفع خستگی چشم، گلاب برای رفع خستگی چشم و… اشاره کرد.
بیماریهایی که باعث بروز این عارضه میشوند میتوان به سندرم بینایی کامپیوتر و آستیگمات اشاره کرد.