خواب کودکان بیش فعال مشکلاتی را برای خود و والدینشان ایجاد میکند. همانطور که میدانید این کودکان سطح انرژی بسیار بالایی دارند و به همین دلیل به سختی به خواب عمیق فرو میروند و حتی در اغلب موارد برای خوابیدن، مقاومت بسیار دارند. در ادامه مقاله توضیحاتی در مورد اختلالات خواب کودکان بیش فعال و راه های درمان را به شما ارائه میدهیم، بنابراین تا انتها با ما همراه باشید.

خواب کودکان بیش فعال
خواب کودکان بیش فعال تا حدودی برای والدین چالش برانگیز است. کودکان بیش فعال معمولا دارای سطح انرژی بالایی هستند و برایشان سخت است که به خواب بروند یا در طول شب خواب عمیقی را تجربه کنند. این میتواند به خستگی و ناراحتی والدین، اختلال در روال خواب خانواده و کاهش کیفیت خواب کودک منجر شود.
بیشتر بخوانید: درمان بیخوابی
دلایل مشکلات خواب در کودکان بیش فعال
دلایل مختلفی باعث اختلال و مشکل خواب در کودکان بیش فعال میشود. باید این مورد را در نظر داشته باشید که یک مورد به تنهایی این مشکلات خواب را برای کودکان بیش فعالی ایجاد نمیکند. در ادامه به این دلایل متعدد خواهیم پرداخت:
دلایل عصبی
کودکان بیش فعال ممکن است دارای نارسایی سیستم عصبی باشند. این به این معنی است که سیستم عصبی حساس بوده و میتواند به کوچکترین تحریکات نیز واکنش نشان دهد. به طور کلی این واکنش ها، خواب را تحت تhثیر قرار داده و باعث بیداری های متکرار در شب و بی خوابی شود. همچنین کودکانی که بیش فعال هستند، در معرض استرس و فشار روانی زیادی قرار دارند و این اضطراب میتواند خواب آنان را تحت تاثیر قرار داده و باعث بیداریهای ناخواسته در شب شوند.

دلایل روانی
استرس و نگرانیهای روزمره میتوانند باعث اختلال در خواب کودکان شوند. ممکن است کودکان بیش فعال در روز با مشکلات و فشارهای مختلف مواجه شوند و این مشکلات روانی میتوانند بر خواب آن ها تاثیر بگذارند. ایجاد یک محیط آرامش بخش قبل از خواب، ارائه پشتیبانی لازم توسط والدین و اطمینان به کودکان و ارائه راهکارهای مدیریت اضطراب میتواند، بهبود خواب آن ها را تسهیل کند.
بیشتر بخوانید: راه رفتن در خواب
اثرات جانبی داروها
استفاده از داروها برای کنترل رفتاری کودکان بیش فعال و ایجاد تمرکز برای آن ها، باعث بهبودی در علائم رفتاری کودک میشود، اما برخی از داروها میتوانند اثرات جانبی در خواب کودکان داشته باشند. در واقع به دلیل اثرات تحریک کننده بر روی سیستم عصبی مرکزی یا تغییر در ساعات خواب و بیداری باشد. بعضی از داروها باعث خواب ناپایدار در کودکان بیش فعال میشوند. این میتواند منجر به شب بیداری های مکرر، بیداری زودهنگام در صبح و خواب سبک شود. بعضی از داروها نیز مدت زمان خواب کودک را کاهش میدهند و در مقابل، برخی از داروها عامل بیداری زودهنگام در صبح کودکان بیش فعال میشوند.
عادات نادرست
عدم داشتن برنامه خواب منظم و تنظیم شده یکی از عادات نامناسبی است که باعث مشکلات خواب در کودکان بیش فعال میشود. زمان بیدار شدن و خوابیدن در ساعات یکسان هر شب برای کودکان مهم است. مصرف مواد محرک مانند قهوه، نوشابه های حاوی کافئین و شکلات قبل از خواب، میتواند باعث اختلال در خواب کودک شود. این مواد محرک باعث بیداری های شبانه میشوند. محیط خواب کودک شامل عواملی مانند نور، صدا، دما و راحتی تخت خواب میتواند تاثیر مستقیمی بر خواب داشته باشد.

راههای درمان خواب کودکان بیش فعال
درمان مشکل خواب کودکان بیش فعال شامل تغییر روش های رفتاری و تغییر سبک زندگی، همراه با مداخلات دارویی در موارد شدیدتر، خواهد بود. در ادامه، چند راهکار برای درمان خواب کودکان بیش فعال آورده شده است.
ایجاد روتین قبل از خواب
ایجاد یک برنامه خواب منظم برای کودک میتواند بهبود مشکلات خواب را تسهیل کند. تلاش کنید که زمان بیدار شدن و خوابیدن را در ساعات ثابتی هر شب تنظیم کنید.
بیشتر بخوانید: بهترین کلینیک خواب در تهران
تمرینات ورزشی منظم
فعالیت های ورزشی منظم و مناسب برای کودکان میتواند به کاهش بیش فعالی و تخلیه انرژی و افزایش خواب عمیق کمک کند. توجه داشته باشید که ورزش در ساعات نزدیک به خواب ممکن است بر روی خواب کودک تاثیر معکوس داشته باشد، بنابراین فعالیت های ورزشی در طول روز انجام شود.
محیط خواب مناسب
اطمینان حاصل کنید که محیط خواب کودک شامل عواملی مانند نور مناسب، صداهای آرام، دما مناسب و تخت خواب راحت است. محیط تاریک و آرام کمک میکند تا کودکان به راحتی خواب را آغاز کنند و در طول شب به طور مطلوب بخوابند.
دارو درمانی
برخی موارد، پزشک ممکن است تصمیم بگیرد که داروها را به عنوان بخشی از برنامه درمانی معرفی کند تا بهبود خواب کودک را تسهیل کند. برخی از داروهای ضد اضطراب برای کاهش اضطراب و آرام کردن کودکان استفاده میشوند. این داروها کمک میکنند تا کودکان آرامش بیشتری در طول شب تجربه کنند و بهتر بخوابند.

رفتار درمانی شناختی
روشهای شناختی رفتار درمانی، در بهبود خواب کودکان بیش فعال بسیار موثر هستند. این روشها بر اساس تغییر الگوهای فکری و رفتاری کودکان هدفمند هستند. در زیر، تعدادی از راهکارهای رفتاری شناختی برای تنظیم خواب کودکان بیش فعال آورده شده است:
· تامل در الگوهای فکری: کودکان بیش فعال در برخی موارد الگوهای فکری منفی درباره خواب و خوابیدن دارند. این الگوهای فکری ممکن است شامل ترس از خوابیدن، تصورات ناامید کننده درباره خواب نکردن یا نگرانیهای مرتبط با خواب باشد. درمان شناختی رفتاری میتواند کودک را آموزش دهد که این الگوهای فکری را شناسایی کند و آنان را به تدریج تغییر دهد.
· مدیریت استرس: استرس و نگرانی میتوانند خواب کودک را تحت تاثیر قرار دهند. آموزش راهکارهای مدیریت استرس میتواند به کودک کمک کند تا استرس را کاهش دهد و در نتیجه، بهبود خواب برایش رقم بخورد. این شامل تکنیکهای تنفس عمیق، تمرینات آرامش و تمرینات مدیتیشن میشود.
· تنظیم روال خواب: ایجاد یک روال خواب منظم و مطمئن برای کودک میتواند بهبود خواب را تسهیل کند. تلاش کنید تا برنامهریزی کنید که کودک در یک زمان ثابت به رختخواب برود و در صبح در زمان مشخصی بیدار شود.
نتیجهگیری
خواب کودکان بیش فعال با مشکلاتی همراه خواهد بود که والدین را در این زمینه بسیار مضطرب میسازد. این کودکان مدت زمان خواب کمی دارند یا هیچ گاه خواب عمیق را تجربه نمیکنند. اغلب این کودکان دارای سطح انرژی بسیار بالا بوده که موجب میشود تا حتی سوخت و ساز زیاد بدن نیز نتواند خواب کودک را تنظیم کند و حتما نیاز است تا برای بهبود و انجام اقدامات درمانی به کلینیک خواب مراجعه داشته باشید.
سوالات متداول
معمولا همه کودکان بیش فعال دارای مشکلات مرتبط با خواب هستند. خواب کودکان بیش فعال با یکدیگر متفاوت خواهد بود زیرا سطح انرژی در آن ها مختلف است اما به طور میانگین از هر ده کودک بیش فعال، نه نفر آن ها دارای خواب های ناپایدار هستند.
نیاز به مدت زمان خواب، برای کودکان بیش فعال با سن و فاکتورهای فردی متفاوت خواهد بود اما به طور معمول این کودکان نیز همانند افراد هم سن و سال خود به 8 الی 10 ساعت خواب نیاز دارند.
بله، مشکل خواب کودکان بیش فعال کاملا قابل درمان هستند. درمان مشکل خواب کودکان بیش فعال ممکن است شامل تغییرات در روال خواب، تغییرات در محیط خواب، تمرینات آرامشبخش، تغییرات در سبک زندگی و در برخی موارد، مشاوره و درمان حرفهای خواهد بود.